GETAT (Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp) sağlık bakanlığının tanımı ile: “fiziksel ve ruhsal hastalıklardan korunma, bunlara tanı koyma, iyileştirme veya tedavi etmenin yanında sağlığın iyi sürdürülmesinde de kullanılan, farklı kültürlere özgü teori, inanç ve tecrübelere dayalı, izahı yapılabilen veya yapılamayan bilgi, beceri ve uygulamaların bütünüdür. Batı tıbbını destekleyici ve tamamlayıcı yöntemlerdir.” Tanımından da anlaşılabileceği gibi GETAT;
- Fiziksel ve ruhsal hastalıklarda kullanılabilir.
- Fiziksel ve ruhsal hastalıkların TANI ve tedavisinde kullanılabilir.
- Hastalıkların tanı ve tedavisinin yanında “SAĞLIĞIN İYİ SÜRDÜRÜLMESİ”’nde kullanılabilir.
- Farklı kültürlere özgü teori, inanç ve tecrübelere dayalı bilgi, beceri ve uygulamalardır.
- Elimizdeki güncel Tıp bilgileriyle izahı yapılabilir veya henüz tam olarak açıklanmamış ve teori düzeyinde kalmış olabilir.
- Klasik batı tıbbının (Konvansiyonel Tıp/Modern Tıp/Ortodoks Tıbbı) destekleyicisi ve tamamlayıcısıdır.
Görüldüğü gibi aslında Sağlık Bakanlığı GETAT tanımı içinde neredeyse tüm bilgileri -birçok soruya cevap verecek şekilde- içermektedir. Maddeleri tek tek irdeleyecek olursak;
- GETAT sadece fiziksel hastalıklarda kullanılmaz, ruhsal hastalıklarda da kullanılabilen tamamlayıcı yöntemlerdir. Yani sadece diz ağrısı, bel fıtığı, diyabetik ayak yarası..vb gibi fiziksel hastalıklarda kullanılmaz. Anksiyete, depresyon, fobiler, psikosomatik rahatsızlıklar gibi hastalıklarda da büyük fark yaratabilecek faydaları olabilir.
- Hastalıkların sadece tedavisinde destekleyici değildir, tanı koymada da faydaları vardır. Özellikle akupunkturda dil muayenesi, nabız muayenesi ve Çin-Uygur Tıbbı muayene yöntemlerine göre tanı koyulabilir. Osteopati, kayropraktik gibi uygulamaların da kendine özgü muayene ve tanı koyma tarzı olabilmektedir.
- Bizim toplumda genel olarak sıkıntı büyüdüğünde ve belirginleştiğinde hatta bazen çözülemez durumda olduğunda doktora başvurulur. Aile hekimliğinin de temel özelliklerinde olan koruyucu hekimlik aslında en önemli şeydir. Çoğu hastalığı oluşmadan engellemek veya geç ortaya çıkmasını sağlamak aslında mümkündür. GETAT uygulamalarında da hasta #BİYOPSİKOSOSYOEKONOMİK açıdan değerlendirilir ve hayatını mümkün olduğunca üst düzeyde konforla geçirmesi için hastaya gerekli öneri ve tedaviler sunulur. Zamanında Osmanlı hekimleri hastanın içeceği suyun sıcaklığından hangi mevsimde hangi rüzgara dönülüp dönülmeyeceğine kadar birçok alanda öneriler sunmuştur. Neden şimdi de hastanın tüm hayatını tam olarak sağlıklı (batı buna “wellness” der) geçirmesi en ince ayrıntısına kadar yaşamı değerlendirilip öneri ve tedavilerde bulunulmasın ki!?
- GETAT Uygulamalarında Dünya çapında farklı kültürlere göre uygulamalar farklı olabilmektedir. Biz hekimlere düşen görev bunların hepsini değerlendirip gerekli çalışmaları yaparak en sağlıklı olan biçimiyle GETAT yöntemini siz hastalarımızın hizmetine sunmaktır.
- Aslında Tıp gözlemle başlar, gözleme göre hipotez kurulur, deneyle teori haline gelir ve defalarca denenerek herkes tarafından kabul edilebilir düzeye gelirse Kanunlaşır. GETAT yöntemlerinin bazı konularda neden hala hipotez-teori düzeyinde kaldığı ayrı bir başlıkta değerlendirilebilir. Bu durumun gerçekleşmesinde GETAT’ın önündeki engeller başlıca sebeptir. Bunlar Ülkemiz için konuşursak 2014 “GETAT Uygulamaları Yönetmeliği” ile kısmen kaldırılmıştır ve bence GETAT’la ilgili çoğu teorilerin zamanla nasıl kanuna dönüşüp Klasik Tıbbın içine entegre edildiğine yakın zamanda hep birlikte şahit olacağız.
- Bir önceki maddede açıklandığı üzere Kanun haline gelmemiş teori ve tedaviler Klasik Tıbba direk entegre olamaz, tamamlayıcı olarak kalır. Bazı GETAT Uygulamaları Klasik Tıp içine entegre olabilmiştir. Bir çok uygulama da Kanun olmaya yakın ve adaydır. Ama şu an için genel olarak konuşursak GETAT Uygulamaları temel tedavi değildir. TÜM HASTALARIMIZ ÖNCELİKLE KLASİK TIP TANI, TEDAVİ ve TAKİPLERİNE ÖNCELİK VERMELİDİR. GETAT UYGULAMALARI DESTEKLEYİCİ VE TAMAMLAYICI OLARAK YAPILMALIDIR. Biz de Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir hastanesinde bu kurala azami önem göstermekteyiz. Şikayeti için Klasik Tıp hekimlerimize başvurmayan hastayı GETAT tedavilerine kabul etmemekteyiz. Bu şu anki bilgilerimize göre sizin sağlığınız için en uygunudur ve elzemdir.
Evet bu yazımızda GETAT’ı tanımı üzerinden açıklamaya çalıştık, Klasik Batı Tıbbı ile bağlantısı ve farklarını ortaya koymaya çalıştık. Bir sonraki yazımızda buluşmak üzere… Sevgi ve saygılarımla.
Sürçülisan etmişsek affola. Yazımızla ilgili görüş, beğeni, eleştiri vs öneriniz varsa bize iletişim kanallarımızdan ulaşabilirsiniz.
Uzm. Dr. Mücahit GÖKTAŞ
Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi
GETAT Polikliniği
08.04.2022